Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye’nin koronavirüs salgınına ilişkin mücadelesiyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Koca, delta plus varyantının Türkiye’de 3 kentte görüldüğünü de açıkladı. Bakan Koca, ‘Kurban Bayramı için kısıtlama olacak mı?’ sorusunun yanıtını da verdi. Bunun yanı sıra Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, CNN TÜRK yayınında aşı olmayanlara kısıtlama olup olmayacağına ilişkin de açıklamalarda bulundu.
1
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, delta ve delta plus varyantları ile Kurban Bayramı’na ilişkin çok önemli açıklamalarda bulundu.
2
Sağlık Bakanlığının “covid19asi.saglik.gov.tr” adresinde yer alan anlık verilere göre, 6 Temmuz saat 23.00 itibarıyla uygulanan birinci doz aşı sayısı 36 milyon 609 bin 393, ikinci doz aşı 16 milyon 59 bin 721 oldu. Böylece doz miktarı, 54 milyon 615 bin 260’a yükseldi.
3
İstanbul’da birinci doz aşı sayısı 6 milyon 984 bin 146, ikinci doz aşı sayısı 2 milyon 659 bin 936, toplam 9 milyon 969 bin 790, Ankara’da birinci doz aşı sayısı 2 milyon 953 bin 646, ikinci doz aşı sayısı 1 milyon 353 bin 226, toplam 4 milyon 491 bin 872, İzmir’de ise birinci doz aşı sayısı 2 milyon 398 bin 190, ikinci doz aşı sayısı 1 milyon 94 bin 549, toplam 3 milyon 663 bin 105 doz olarak kayıtlara geçti.
4
EN ÇOK AŞI UYGULANAN İLLER
En az bir doz aşı uygulananların oranının en yüksek olduğu 10 il, sırasıyla Muğla, Kırklareli, Çanakkale, Edirne, Balıkesir, Eskişehir, Amasya, Aydın, Bilecik ve İzmir oldu.
5
En az bir doz aşı yapılanların oranının en az olduğu iller ise Siirt, Bitlis, Şanlıurfa, Mardin, Muş, Diyarbakır, Şırnak, Batman, Ağrı ve Bingöl olarak sıralandı.
6
DELTA VE DELTA PLUS AÇIKLAMASI
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, delta ve delta plus (artı) varyantıyla ilgili “Delta plus 3 kişide, 3 farklı ilde görüldü. Bunlardan biri İstanbul, Ankara’da yok. Diğer iki ili söylemeyeyim. Bu kişilerin de genel durumları iyi, ayaktan takip edilen hastalar. Dolayısıyla o açıdan daha ağır geçiren kişiler değil. Delta ise sayıları giderek artıyor, 284’lere kadar çıktı. İl sayımız da artıyor, 30’u buldu.” bilgisini verdi.
7
Koca, Türkiye’ye toplam 35,5 milyon doz BioNTech aşısı geldiğini, perşembe günü 1,5 milyon doz daha geleceğini ifade etti.
Ellerinde 8 milyon doza yakın aşı bulunduğunu ve aşı sorunlarının olmadığını söyleyen Koca, BioNTech’in kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin ile konuştuklarını, Şahin’in bayramdan sonra Türkiye’ye geleceğini kaydetti.
8
Koca, bir soru üzerine bu ay sözleşme gereği 26 milyon doz aşı daha geleceğini belirterek, “Şu ana kadar gelen doz bize yetiyor, elimizdeki doz da yeterli. Ayrıca Sinovac’la ilgili de şu ana kadar gelen 34 milyondu, dün 1,5 milyon daha geldi, çarşamba günü 1,5 milyon daha gelmiş olacak 37 milyon olacak. Gelmeye devam ediyor, elimizde Sinovac da var.” dedi.
9
KURBAN BAYRAMI’NDA KISITLAMA OLACAK MI?
gazetecilerin sorularını yanıtlayan Koca, bayramın, hareketliliğin yoğunlaşacağı önemli bir dönem olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Biz bayrama kadar aşılanması gereken 62 milyona yakın 18 yaş üstü vatandaşın, 42-43 milyon gibi bir rakam eden en az yüzde 70’inin en az bir aşıyla aşılanmasını hedefliyoruz. Onun için bütün illeri dünden itibaren yayımladığımız il bazlı aşı oranlarıyla birlikte illerin bu noktadaki durumunu ve her ilde oranı artırmak üzere yapılması gereken yaklaşımları yerinde karar vererek, mobil ekip sayılarımızı da olabildiğince artırarak, bir an önce bu hedefe ulaşıp toplumsal bağışıklığı sağlamak istiyoruz.”
Bakan Koca, “Şu an bayram için ekstra bir tedbir yok.” değerlendirmesinde bulundu.
10
Her 100 bin kişide görülen Kovid-19 vaka sayısı 26 Haziran-2 Temmuz’da Ankara ve İzmir’de azaldı, İstanbul’da arttı.
Sağlık Bakanı Koca, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, il bazında 100 bin nüfusa karşılık gelen Kovid-19 vaka sayılarına yer vererek, “Salgının sonu aşı ile geliyor. Yarına bugünden daha güvenli bakabilmek için aşınızı olun.” değerlendirmesinde bulundu.
11
Bakan Koca, ayrıca son bir haftada vaka sayısı en çok azalan illerin Gümüşhane, Eskişehir, Artvin, Denizli, Bartın, Zonguldak, Rize, Düzce, Yalova ve Balıkesir olduğunu bildirdi.
Koca’nın paylaştığı Türkiye haritası üzerinden yayımlanan verilere göre, haftalık Kovid-19 vaka sayısı, Ankara ve İzmir’de azalırken İstanbul’da arttı.
12
Her 100 bin kişideki vaka sayısı Ankara’da 71,99, İstanbul’da 54,60, İzmir’de 23,51 oldu.
Önceki hafta (19-25 Haziran) her 100 bin kişideki vaka sayısı Ankara’da 83,64, İstanbul’da 54,30, İzmir’de 27,40 olarak kayıtlara geçmişti.
Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, CNN TÜRK yayınında önemli açıklamalarda bulundu. Doç. Dr. Kayıpmaz, “İki doz mRNA aşısı olmuş kişinin üçüncü doz aşı olmasına gerke yok şu anda. Aşıyı olduktan sonra 3 aydan sonra inaktif aşıda. Buna bir hatırlatma yapmak lazım. İkinci aşıdan 3 ay sonra olmalı. İki doz Sinovac olan birine üçüncü doz Sinovac da yapabilirsiniz. Sadece inaktif aşı ile değil MRNA aşısı ile de bu pekiştirme yapılabilir” dedi.
14
AŞI OLMAYANA KISITLAMA GELİR Mİ?
Aşıda gönüllük esas. Toplum sağlığı ön planda. Aşı olurken sadece kendi sağlığımızı düşünmüyoruz ki. Biz daha az virüse maruz kalıyoruz. Bu kendi sağlığımız yanında sevdiklerimiz ve toplum sağlığını korumak için önemli bir adım. İnsanların hakkındaki soru işaretlerini gidermek de bu ülkedeki bilim insanlarının görevi.
15
5 SORUDA DELTA PLUS VARYANTI
Uzmanlar, Hint-Güney Afrika karışımı olarak da adlandırılan Kovid-19’un Delta Plus varyantının, Hindistan’da ortaya çıkan Delta varyantından daha bulaşıcı ve daha ağır hastalığa neden olduğuna dair yeterli verinin bulunmadığını, böyle bir ihtimali de beklemediklerini bildirdi.
16
1-“Delta Plus” varyantı nedir? Şu ana kadar hangi ülkelerde tespit edildi?
Klinik Mikrobiyoloji uzmanı Prof.Dr Canan Külah:
“Delta Plus, Delta varyantının bir türü ve K417N adı verilen bir ‘spike’ protein mutasyonuna sahip. Bu, daha önce Güney Afrika’da tespit edilen Beta varyantında da açıklanmış mutasyon. Delta’ya bu mutasyonun eklenmesiyle ‘plus’ olarak adlandırıldı.”
17
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Deniz Atakent:
“Delta Plus varyantı ilk olarak Nisan 2021’de Hindistan’dan bildirildi. Hindistan’da 6 farklı bölgeden 40 örnekte tespit edildi. Hindistan’a ek olarak ABD, İngiltere, Portekiz, İsviçre, Japonya, Polonya, Nepal, Rusya dahil olmak üzere 9 diğer ülkeden de bildirilmiş durumda.”
18
2- “Delta Plus”ın Delta varyantına göre daha fazla bulaşıcı olduğu ifade ediliyor. Bu bilgi doğru mu? Aşıların bu varyanta olan etkisine yönelik elde edilen bulgular var mı?
Prof. Dr. Atakent:”Kolay yayılıyor, bulaşıcılığı daha yüksek, akciğer hücrelerine daha kolay tutunabiliyor, monoklonal antikor tedavisine potansiyel olarak dirençli. Ancak orijinal Delta varyantından daha bulaşıcı olduğuna, daha ağır hastalığa neden olduğuna veya daha tehlikeli olduğuna dair yeterli veri yok. Bu mutasyon daha önce Güney Afrika’dan bildirilen Beta ve Brezilya’dan bildirilen Gama varyantlarında da bulunuyor. Gama varyantının bulaşıcılığının daha yüksek olduğu daha önce bildirilmişti. Beta varyantı da daha önce Güney Afrika’da hastaneye yatış ve ölüm oranlarında artış ile ilişkilendirilmişti. Delta Plus varyantının yayılım hızı özellikle aşıya bağışık yanıtı yetersiz olanlarda veya aşılanmamış kişiler arasında bir miktar artmış olabilir. Ancak varyant ile ilgili toplum sağlığı açısından paniğe neden olacak veri yok.”
19
Prof.Dr Canan Külah:”Delta Plus varyantı ile ilgili henüz elimizde yeterli veri yok fakat bulaşıcılık veya hastalığı ağır geçirme noktasında Delta varyantından çok büyük bir fark beklemiyoruz. Henüz elimizde bu varyantla ilgili net veriler yok ama antikorlardan kaçmayı sağlayan bir bölge olan Güney Afrika mutasyonunu taşıyor. Bu da aşıyı etkisiz hale getirir mi endişelerini oluşturuyor.”
20
3- Delta varyantı, aşıları belli bir oranda etkisiz kılıyor, aynı durum Delta Plus için de geçerli mi?
Prof. Dr. Atakent:
“Sinovac aşısının Delta varyantına karşı koruyuculuk düzeyi hakkında çalışma verisi bulunmamaktadır. Ancak inaktif virüs aşısı olması ve nükleokapsid proteinini de içermesi nedeniyle bu varyanta karşı da bir miktar koruyuculuğunun olması beklenilebilir. BioNTech aşısı ise birinci dozdan sonra Delta varyantı ile semptomatik hastalığa karşı yüzde 33, ikinci dozdan 2 hafta sonra ise yüzde 88 koruma sağlıyor. Aşının etkinliği, hastaneye yatış gerektiren ağır hastalık ve ölümden koruma açısından değerlendirildiğinde bu oranların daha da yüksek olduğu düşünülüyor.
Gözlemsel veriler, Güney Afrika olarak bilenen Beta varyantı ile semptomatik hastalıktan korunmada iki doz BioNTech aşısının ağır hastalık ve ölüme karşı etkinliğinin çok yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Brezilya olarak da bilinen Gama varyantı için de bu aşıda bireylerin serumlarının bu varyantı yüksek düzeyde nötralize ettiği gösterilmiştir. Delta Plus varyantı, Beta ve Gama varyantlarında bildirilen ‘spike’ proteinindeki K417N mutasyonunu içermektedir. Bu veriler ışığında BioNTech aşısının Delta Plus varyantına da benzer etkinlik göstereceği düşünülebilir.
Ayrıca araştırmacılar, ortaya çıkacak yeni varyantlar doğrultusunda mevcut aşı içeriklerinde modifikasyon yapılabileceğini, yeni varyantları içerecek aşıların, gerektiğinde ağır hastalık için risk grubunda bulunan yaşlı bireylere ve altta yatan kronik hastalığı olan bireylere uygulanabileceğini belirtmektedirler.”
21
Prof.Dr Canan Külah:
“MRNA aşılarının koruyuculuk oranları net bir şekilde açıklandı. İki doz aşının özellikle bu tip nokta mutasyonlara karşı etkili olduğunu biliyoruz. 2 doz Sinovac uygulanan kişilerde 3. dozla da çok yüksek antikor seviyeleri elde ediliyor. Bu sebeple de tüm hücre aşısı olan kişilerde mutlaka MRNA gibi çok yüksek korunma seviyesi elde edilen aşıları tek doz olarak öneriyoruz.”
22
4- Özellikle Türkiye açısından her iki varyantın oluşturabileceği tehlikelere yönelik öngörüleriniz nelerdir? Yeni bir dalgaya, tekrar kapanma tedbirlerine sebep olabilir mi?
Prof.Dr Canan Külah:”Burada alınacak en temel önlem, çift doz aşı ile tüm toplumu korunur hale getirmek. Ayrıca Delta, Delta Plus temaslılarının testlerle çok hızlı saptanması, yakından takip edilmesi gerekiyor. Çok kolay bulaşabildiği ve antikordan da kaçabildiği dikkate alındığında testlerle hızlı saptama, temas takibi ve aşılamaya odaklanmak gerekiyor. Böylelikle söz konusu varyantların yeni bir dalgaya yol açma, korktuğumuz şekilde büyümesi ihtimalinin önüne geçilebilir. “
23
5- Aşılamanın bu süreçle mücadele açısından önemi nedir? Vatandaşlara hem aşılarını yaptırmaları hem de maske ve mesafe kurallarına uymaları açısından ne gibi önerilerde bulunmak istersiniz?
Prof. Dr. Atakent:
“Pandeminin bir an önce kontrol altına alınabilmesi, virüsün mutasyona uğrayarak yeni varyantların ortaya çıkışının engellenebilmesi için, hızlı ve etkin, yüksek oranda aşılama sağlanması ile birlikte maske, sosyal mesafe ve el hijyeni gibi temel uygulamalardan taviz verilmemesi hayati önem taşımaktadır.
Toplumda aşılanma oranı arttıkça virüs enfekte edecek duyarlı konak bulamayacağı için yayılım hızı azalacak, pandeminin kontrol altına alınması kolaylaşacaktır. Ayrıca aşılı bireyler enfekte olsalar dahi ağır hastalık olasılığı düşük olduğundan sağlık sisteminin aşırı yüklenmesinin de önüne geçilmiş olacaktır. Bu nedenle hızlı ve etkin aşılama programı ve bu programa vatandaşlarımızın uyumu son derece önemlidir.”
Bir yanıt bırakın